Wednesday, September 23, 2009

सुरेश राज: भारतको सर्वोच्च अदालतमा पनि पहुँच लगाउने की?

दशैँको पूर्वसँध्यामा नेपालका शिक्षा माफिया सुरेश राज लगायत राजनैतिक संरक्षण प्राप्त अन्य धेरै माफियाहरुलाई भारतको सर्वोच्च अदालतले दे-दनादन दनक दिएको छ । नेपालीहरु चीनमा पढन जाँदा आफ्ना व्यापारीक निकायहरु घाटामा पर्ने सोचले ग्रस्त भएका सुरेश राजले नेपाली मेडिकल काउन्सील लगायत अन्य धेरै निकायहरु प्रयोग गर्दै चीनमा दीक्षित नेपाली डाक्टरहरुलाई नेपालमा चिकित्सकको अभ्यास गर्न नपाउने व्यवस्था गर्न लगाएका थिए । नेपाल मेडिकल काउन्सील, स्वास्थ्य मन्त्रालय लगायत सँबद्ध निकायहरुमा रहेका भ्रष्ट जमातको प्रयोग गर्दै सुरेश राज लगायतका "मेिडकल एजुकेशन माफिया"ले चीनमा एमबिबिएस पुरा गरेका नेपाली विध्यार्थीहरुले नेपालको कुनै अस्पतालमा इन्टर्नशीप गर्न नपाउने प्रावधान राखेका थिए। फलस्वरुप, यसले चीनमा अध्ययनरत धेरै नेपालीहरुलाई निक्कै अप्ठेरोमा पारेको थियो। आफ्नै देशमा अभ्यास गर्दै चिकित्सकको धर्म निभाउन तयार कुनै नेपालीलाई सो अवसर प्रदान नगरिनु निक्कै घटीया कुरा हो। त्यसमा पनि सरकारको कुनै लगानी विना नेपालीहरु आफै शिक्षामा लगानी गर्छन भने सरकार र सँबन्धित निकायले टाउको दुखाउनु पर्ने कुनै कारण छैन। नेपालमा हाल कमी रहेको चिकित्सकको सँख्यालाई ध्यान दिने हो भने मित्र राष्ट्र चीनबाट कोही दीक्षित हुन्छन र नेपाललाई कर्मभूमी बनाउँछन भने त्यो कुनै हालतमा पनि नराम्रो कुरा थिएन। 

तर, शिक्षालाई व्यापार बनाउँदै आएकाहरुलाई नाफा बाहेक अरु केही कुराको मतलब हुँदो रहेनछ। टन्न नाफा कमाउनका लागी यी कालाव्यापारीहरु जुनसुकै हालतमा पनि एकाधिकार कायम गर्न चाहँदो रहेछ। भारत, श्रीलँका, बँगलादेश, मौरिशस, फिजी लगायत अन्य मुलुकबाट भारतीय मूलका विध्यार्थीहरुसँग चर्को ट्युशन फी उठाउँदै आएका सुरेश राजले नेपाली विध्यार्थीहरुलाई विदेश जानुबाट रोक्नुको एउटै कारण थियो-त्यो हो विदेशीहरु नेपालमा पढन नआएका बखतमा नेपालीहरुलाई उनका व्यापारिक थलोमै पढन बाध्य गर्नु। हो, त्यसैले हो, कुनै नेपाली मेडिकल डाक्टर बन्ने हो भन्ने आफ्ना महँगा तर निम्न स्तरका मेिडकल स्कूलनै छान्न बाध्य होस भन्ने हेतुले सुरेश राज शर्मा र यीनका माफिया मतियारहरुले नेपाल मेडिकल काउन्सिल तथा अन्य निकायलाई प्रभावमा पार्दै केही नेपालीहरुलाई मर्कामा पारेका थिए। 

वर्षौँ आफूसँगै काम गर्ने शिक्षाविदहरुलाई गुन्डा लगाउँदै पिटाउन सक्ने, आफ्नै कर्मचारीलाई जातीय हेयवचन प्रयोग गर्दै मार्न सक्ने, आफ्नै कर्मचारीका जीवनसँगिनीका सँबन्धमा भ्रामकरुपमा यौनसँबन्धी दुष्प्रचार गर्न सक्ने सुरेश राजले फाईदा लिनकै लागी अन्य नेपालीहरुलाई पनि हमला गर्न सक्दछ भन्ने कुराको ठूलो प्रमाणको रुपमा चीनमा अध्ययनरत नेपाली विध्यार्थीहरुमाथी गरेका यीनले गरेका अवान्छित हमला हामीले लिनु पर्दछ। 

तर, अहिले लाग्दछ सुरेश राजका प्रत्येक चालहरु उनीतर्फ नै बुमर्याङ्ग हुँदैछ। खोक्रो प्रचारमा मग्न सुरेश राजका मेडिकल स्कूलहरुका वास्तविक क्वालिटी अहिले विश्वभर छताछुल्ल हुँदैछ। लागुऔषध दुर्व्यशनका घटनाले गाँजेका सुरेश राज शर्माका मेडिकल स्कूलहरुमा वास्तवमै बेकामे विध्यार्थीहरुको जमात बढदै छ। सेवाभावनाले अोतप्रोत भएर सच्चा चिकित्सककर्मी बन्ने ध्येय बोकेकाहरु भन्दा बाबु-आमाका सम्पतीका आडमा मस्ती गर्दै मेडिकल पढनेहरुका लागी सुरेश राजका मेडिकल सँस्थाहरु स्वर्गसरी बनेका छन। चिकित्सा शास्त्रका राम्रा विध्यार्थीहरु पनि यस्ता वातावरणमा बिग्रन्छन र आफ्नो अध्ययनबाट विमूख हुन्छन भन्ने कुरा काठमाडौँ विश्वविध्यालयमा समय-समयमा देखिसकेका छन। यीनै कुराहरु अहिले एककान-दुईकान हुँदै भारतसम्म पुगेको छ र भारतका सचेत जमातले नेपालमा (मूलत: काठमाडौँ विश्वविध्यालयमा दीक्षित) विध्यार्थीहरुलाई चिकित्सकीय अभ्यास अगाडी कडा परीक्षा लिनु पर्ने कुरामा जोड दिएका हुन। फलस्वरुप, रेशिप्रोकल बेसिसमा मान्यता पाउन सक्ने काठमाडौँ विश्वविध्यालयका विध्यार्थीहरु माथि पनि भारतको सर्वोच्च अदालतले परीक्षाको प्रावधानलाई सदर गरेको छ। 

एसोशिएसन ईन्डियन युनिवर्सिटिजका सदस्य हौँ भन्ने ध्वाँस सुरेश राज शर्माले पटक-पटक जमाएका छन। आफ्ना पहुँचहरुलाई यिनी जहिले पनि प्रयोग गर्न तम्सन्छन। अब हेर्नु छ; के सुरेश राजले नेपालमा जसरी भारतमा पनि र त्यसमा पनि भारतको सर्वोच्चमा पनि आफ्नो पहुँच लगाउन सक्लान त? 


Read more!

Tuesday, August 18, 2009

सुरेशराजलाई सोधिनु पर्ने २१ प्रश्नहरु

भारतको साँस्कृतिक प्रभाव नेपालमा कहिले कम भएको छैन। त्यो बेलामा हाम्रा सुरेश राज सरहरु देवानन्दका गाना गाउँथे "वहाँ कौन है तेरा मुसाफिर, जायेगा कहाँ?" चालु सीतारामले "हम हैँ" भन्ना साथ भ्याली क्याम्पस चल्न थाल्यो। अनि त के छ? अभिभावकको शोषण, विध्यार्थीको शोषण, शिक्षक‍-शिक्षिकाको दोहन अनि नातावादको पोषण। हालत अहिले यस्तो छ की सुरेशराजलाई हामीले एकैचोटी "नीहाव" पनि गर्नु परेको छ, अनि"नमस्तेजी" पनि गर्नु परेको छ। भारतको पनि साथ, चीनको पनि साथ। "मुसाफिर"लाई चालु सीतारामले साथ दिँदा खेरी सबैको साथ। 

" के लोग्नेलाई मार्ने सोचाई मनमा आएको थियो?," 
"के आफ्नो छोरी भन्दा कान्छी केटीसँग यौनसँबन्ध राखेका थियौ?"
"के विवाहेतर सँबन्धमा कायम छौ?"
"के तिमीमा जातीय भावना छ?"
"के तिमीले आफ्नो कुनै सहकर्मीका केटी साथीसँग यौन सँपर्क गरेका छौँ?
"के तिमीलाई कुनै नातेदारले यौन शोषण गरेको थियो?"

गजबका प्रश्नहरु र साहसीला सत्यतथ्यहरु अहिले हामी हेर्दै छौँ हाम्रा उपहारप्रदानकारी देशमा चलिरहेको "सचका सामना"मार्फत । सुरेश राजका उमेरका युसुफ हुसैनले स्विकारेको सत्यता वास्तवमा तितो सत्य हो। यतिकै तितो सत्य आफ्नै नातेदारद्वारा बािलका अवस्थामा यौन शोषणको शिकार हुनु परेकी मीना साहको पनि। झन विमर्श रैनाजीका त के कुरा गर्नु? खुलेआम स्विकारे उनले की उनमा जातीय उच्चताको भावना छ भन्ने कुरा।

अचम्मको कुरा के छ भन्ने "सचका सामना"मा सोधिएका अधिकाँस प्रश्नहरु भने सुरेशराजलाई सोधिरहेका प्रश्नकै ठेलीबाट निस्केका देखिन्छन । सबैभन्छन मास्टरका रुपमा सुरेश राज कलँकीत व्यक्ति हुन भन्ने कुरा। आफ्नै विध्यार्थीसँग पहिले यौनसँबन्ध राख्ने अनि पछि बिहे गर्ने सुरेश राजले विवाहेतर यौन सँबन्ध राखेको कुरा पनि त्यतिकै छर्लँग छ। परिक्षा शाखामा यिनले सहकर्मीकै सहधर्मीसँग मच्चाएको यौन लिला बाहिर आएकै कारणहो हाडनातावादी शिक्षकहरुलाई यिनी मजाले प्राध्यापक/उपप्राध्यापक बनाउँछन। बुद्धिजीका बलिदानले त निकै पुष्टी गरिसकेको छ कि सुरेश राज २१औँ शताब्दीमा जन्मेका १८औँ शताब्दीका व्यक्ति हुन भन्ने कुरा। 

सुरेश राजलाई सोधिरहेका प्रश्नहरु "सचका सामना"मा देखिए पछि मेरो मनमा एउटा प्रश्न आएको छ, त्यो के हो भने, अब हामीले सुरेश राज स्वयमलाई "सचका सामना" गरिरहेको देख्ने मौका पाउन सक्दछौँ र ? त्यो जे सुकै होस, सुरेश राजलाई करोडपति बनाउने २१ वटा प्रश्नहरु भन्ने तपाँईहरुलाई म देखाउँदैछु;

१) के सुरेशराजले आफ्नै विध्यार्थीसँग यौन सँपर्क राखेको हो?
२) के सुरेशराजलाई कालोमोसो दलिने भयले वैवाहिक सँबन्धमा बाँधिने विचार आएको हो?
३) के सुरेशराजले शिक्षण पेशालाई मागी-खाने भाँडो बनाएका छैनन?
४) के सुरेश राजले भ्रष्टाचार गरेका छैनन?
५) के सुरेश राज र सीतारामका विचमा समलैँगिक सँबन्ध छैन?
६) के सुरेशराज र सीतारामका विचमा स्वास्नी साटासाट हुँदैन?
७) के सुरेशराज आफ्ना विध्यार्थीहरुसँग अहिले पनि आकर्षित छैनन र?
८) के सुरेशराजलाई रामकन्ठ श्रेष्ठ मनपर्नुको मुख्य कारण रामकन्ठकी श्रीमति मन पर्नु होइन र?
९) के सुरेशराजलाई सीतारामकी श्रीमतीसँग यौनसँपर्क गर्ने विचार आउँदैन र?
१०) के सुरेशराज काविमा आफ्नो पूर्णकदको सालिक निर्माण होस भन्ने चाहँदैन?
११) के सुरेशराजले काविको आन्दोलन दबाउन भाडाका टट्टुहरु ल्याएका होईन?
१२) के सुरेशराजले माधव नेपाललाई आर्थिक सहायता दिँदै आएको होईन?
१३) के सुरेशराजले नक्कली प्रमाणपत्रका आधारमै भर्ना दिँदै आएको होईन?
१४) के सुरेशराजले बुद्धि वहादुरलाई धम्काउन भोला थापालाई भनेका होईन?
१५) के सुरेशराज बुद्धि वहादुरको मृत्यु पछि उक्त आत्महत्या यौन दुर्बलताको कारण भएको प्रचारमा लागेको होईन?
१६) के सुरेशराजले डा. सुबोधका अगाडी डा. सन्जयलाई नालायक भनेका होईन?
१७) के सुरेशराजले डा. काफ्लेमाथि हमला गर्न जलनकुमारलाई अर्हाएका होइन?
१८) के सुरेशराज आफ्नी छोरीहरुलाई सधैँ अभिभावककै हिसाबले मात्र हेर्छन?
१९) के सुरेशराजले आफ्नो कुर्सीकालागी कान्छी सुपुत्रीलाई मर्ने अवस्थामा पुर्याएको होईन?
२०) के सुरेशराज आफूलाई नातावादी होइन भन्ने सोच्छन?
२१) के सुरेशराज आफूलाई हत्यारा होइन भन्ने सोच्छन?


Read more!

Friday, July 10, 2009

KU shut down for 25 days

Kantipur Report
DHULIKHEL, July 10 - The Kathmandu University (KU) in Dhulikhel has been closed down for 25 days from Friday. Citing the disruption of academics and regular administrative work due to the obstruction by the locals of Dhulikhel where the university is located, the KU administration today decided to close down the university for 25 days. Bakhundol locals at Dhulikhel Municipality-7 of Kavre district have been blocking the roadway to the KU to press the university administration to fulfill their demands like employment for locals, scholarship for their children and allowing locals to run the university cafeteria.

Also, the university was compelled to postpone the regular examinations of different faculties due to the obstruction.
Source: E-Kantipur


Read more!

Sunday, July 05, 2009

के केयूका स्थानिय जनताको माग जायज छ?

काठमाडौँ विश्वविध्यालयमा जे भइरहेको छ, त्यसले एउटै कुरालाई मात्र प्रमाणित गर्दछ-त्यो हो, "ढाँटेको कुरा काटे पनि मिल्दैन।" २२ वर्ष अगाडि देखि ढाँट, छल-कपट, बलमिच्याँई गर्दै आएका सुरेश राज, सीताराम, भद्रमान मन्डली अहिले आएर स्थानिय जनताको तीव्र आक्रोशको शिकार बन्दैछ। यो आक्रोश अब घटनु भन्दा झन बढने निश्चित छ। किनभने विगत ३ वर्षदेखिका घटनाक्रमले सत्ताधारीहरुले जे सुकै सोचुन, विद्वत वर्ग, प्राध्यापक वर्ग, विद्यार्थी वर्ग, कर्मचारी वर्गका साथ-साथै स्थानीय जनताको काविका भ्रष्ट, नातावादी, साम्प्रदायिक प्रशासनको नाङ्गो तस्वीर अगाडी आइसकेको छ। निमुखा दलित कर्माचारीलाई मर्न बाध्य गर्ने साम्प्रदायिक, जातिवादी सुरेश राजले स्थानिय जनतालाई घर-खेतबारी छोडन विवश गरेको कुरा वास्तविकता हो। काठमाडौँ विश्वविध्यालयका शिक्षक, विद्यार्थी र कर्मचारीहरुलाई जसरी नै झुठो आश्वासनका पोका सुरेश राजले विश्वविध्यालयको शुरुआत गर्दा निर्धक्क बाँडेका थिए। 

"विश्वविध्यालय यहाँ आयो भने होटल व्यवसाय गर्न पाइन्छ, कोठा भाडा दिन पाइन्छ, तपाँईहरुले जागीर पनि पाउनुहुनेछ, तपाँईका छोरा-छोरीहरुलाई प्राथमिकताका साथ इन्जिनियरीङ्ग-मेडिकलमा भर्ना दिईन्छ।" यस्ता अनेकौँ आश्वासनका पोका बुडोलबासीहरुले पाएका थिए। आश्वासन दिने लर्कोमा सुरेश राज भन्दा सीताराम केही कम थिएन। बोल्नै नजान्ने भनेर जहिले पनि सीताराम पुत्र बृजेश अधिकारीबाट आलोचित भद्रमान तुलाधरले पनि त्यसवेला जमेर आश्वासन दिएका थिए। तर, त्यो आश्वासन फगत आश्वासन मात्र थियो। अन्यले यी कुराहरु पहिले बुझे, अब बुडोलबासीहरु बुझ्दै छन। 

बुडोलबासीहरुलाई वास्तवमा सुरेश राजहरुले जहिले पनि प्रयोग मात्र गरेका थिए। बुडोलबासीका जग्गामा आफ्नो पारिवारीक साम्राज्य खडा गर्ने सुरेश राजले विगतका पहिलो १९ वर्ष यहाँका बासिन्दाहरुलाई न कुनै जागिर दिए, न तिनका छोराछोरीलाई पढने बाटोको जोहो गरे। "काम गर्ने कालु, मकै खाने भालु" गर्न चम्केका सुरेश राजले बरु बुडोलबासीका ठाउँमा धुलिखेलका मन्डलेहरु र तीनका शाखा-सन्तानको कल्याण गरे। आफ्नो राजनैतिक सहधर्मी बेलप्रसादका नातेदारहरुलाई यिनले सित्तैमा पढाए र होटल व्यवसायको चाँजो-पाँजो पनि बेलप्रसाद र रामकन्ठकै नातेदारहरुलाई दिए। तर, जब काठमाडौँ विश्वविध्यालयका प्राध्यापकहरुले ३ वर्षअगाडी आन्दोलनको बिगुल फुके, तब भने धुलिखेलका मन्डलेहरुले गरेका आक्रमणलाई बुडोलबासीहरुका प्रतिकृयाका रुपमा सुरेश राज फुक्दै हिँडे। 

विश्वविध्यालय भित्रको कुनै मुद्दामा कुनै स्थानिय व्यक्तिले बोल्नु पर्ने जरुरतै छैन। केही सोच्न सक्षम जो कोहीले यो कुरा बुझ्दछ। तर, विश्वविध्यालयका आन्दोलनलाई तुहाउन ज्यान लिन तम्सेका सुरेश राजलाई यस्तो कुराको केही मतलब थिएन। अनि, आफूलाई चोखो देखाउन बुडोलबासीहरुलाई नै गुन्डागर्दीमा उत्रने जमातका रुपमा उनले चित्रण गरे। जग्गा बुडोलबासीको , नातावादी-भ्रष्टाचारी साम्राज्य भने आफ्नो तर विश्वविध्यालय जोगाउन प्राध्यापक-विद्यार्थीको आन्दोलनको विरोध गर्न कम्मर कस्ने पनि बुडोलबासी? 

हुनै नसक्ने कुरा थियो-त्यो। त्यो अहिले प्रमाणित हुँदैछ-बुडोलबासीका आन्दोलन मार्फत। 

बुडोलबासीको वर्तमान आन्दोलन काठमाडौँ विश्वविद्यालयमा चल्दै आएको आन्दोलनको नयाँ शृँखला मात्र हो। सुरेश राजको शोषण र दोहनका विरुद्धमा अब बाँकी बचेकाहरुले पनि आवाज उठाउन थालेको प्रमाण हो। धुलिखेलका मुट्ठीभर मन्डलेका भरमा आफू नमरुन्जेल उप-कूलपति हुने सुरेश राजको वास्तविक चाहना खाली आफू र वरिपरिकाहरुका विकास गर्नु मात्र हो। त्यसैले हो, काविबाट सित्तैमा वा छात्रवृतिमा दीक्षित समूहमा हामी सुरेश राज, सीताराम र भद्रमानका सेरोफेरोका मान्छेहरु बढी देख्दछौँ। अब, कर्मचारी भर्नाको त झन के कुरा गर्ने? केयूको कर्मचारी हुनका लागी उपयुक्त एउटै मात्र योग्यता छ, त्यो हो सुरेश राज, सीताराम, भद्रमान, रामकन्ठ, बेलप्रसाद आदिहरुका नातेदार हुनु पर्ने। निश्चित छ, बुडोलबासीहरुमा यो योग्यता छैन। 

बुडोलबासीहरुको आन्दोलन वास्तवमा निक्कै जायज र सर्हानीय छ। बुडोलबासीहरुका आन्दोलनमा उठेका कुराहरु काविका प्राध्यापकहरुले तीनवर्ष अगाडि देखी उठेका कुराहरु हुन। काविमा बुडोलबासीहरुले निर्धक्क शिक्षा र जागीर त्यसवेला पाउँदछ, जब सुरेश राज-सीताराम-भद्रमानहरुका नातावादी-भ्रष्ट सँयन्त्रको यहाँ अन्त्य हुँदछ। यसका लागी बुडोलबासीहरुले अब आफ्नो आन्दोलनलाई समर्थन दिनका लागी कुपासँग वार्ता गर्नु पर्दछ र आन्दोलनलाई तीनतिरबाट बढाउँदै सुरेशराजहरुलाई उनीहरुका कू-कर्मको सजाय दिनुपर्दछ। वर्तमान आन्दोलनमा बुडोलबासीका तर्फबाट केही उत्तेजित आवाजहरु पनि सुनिन आएका छन। विश्वविद्यालय ध्वस्त गर्ने काम सुरेश राजहरुबाट हुँदै आएको छ, त्यसैले हाम्रो काम विश्वविद्यालय बनाउने हो भन्ने हामीले बुझ्नु पर्दछ। त्यसका लागी कुपा, कुसा र विद्यार्थी सँगठनसँग हातेमाले गर्दै बुडोलबासीहरुले सुरेशराजलाई परास्त गर्नु पर्दछ। आफ्नो हक-अधिकार प्राप्तीका लागी सुरेश राजले जस्तै मर्न बाध्य गर्ने, पढन पाउने अधिकारबाट वन्चित गर्ने काम हामी कसैले गर्नु हुँदैन। 


Read more!

केयूअगाडि प्रदर्शन

स्थानीय बासिन्दाले २२ वर्षअघि अगाडि सारिएका माग विश्वविद्यालयले पूरा नगरेको आरोप लगाएका छन् । माग पूरा नगरिए आइतबारदेखि विश्वविद्यालयमा नाकाबन्दी गर्ने चेतावनी दिएका छन् ।

स्थानीय बासिन्दाले स्थानीय विद्यार्थीलाई छात्रवृत्तिको व्यवस्था गर्नुपर्ने, रोजगारीमा स्थानीयलाई प्राथमिकता दिनुपर्ने, स्थानीय सडक फराकिलो पार्नुपर्ने र खानेपानीको समस्या समाधान गर्नुपर्नेलगायतका माग अगाडि सारेका छन् । बखुन्डोल सामाजिक तथा शैक्षिक सरोकार समाजका अध्यक्ष युद्धबहादुर थापाका अनुसार स्थानीयले ०४४ सालदेखि आन्दोलन थालेका हुन् । तर, माग पूरा गर्न विश्वविद्यालय प्रशासनले चासो नदिएकाले कडा आन्दोलनमा उत्रेको उनले बताए ।

स्थानीयले माग पूरा नभए विश्वविद्यालय नै बन्द गर्नेसम्मको चेतावनी दिएका छन् । 'हाम्रा माग पूरा नभए विश्वविद्यालयलाई तहस-नहस पार्छौंं,' अध्यक्ष थापाले भने, 'नयाँ भर्ना हुन आउने विद्यार्थीलाई समेत फर्काइदिन्छौं ।' उनका अनुसार आइतबारदेखि स्थानीय बासिन्दाले अरनिको राजमार्गदेखि काठमाडौं विश्वविद्यालयसम्म कुनै पनि सवारीसाधन चल्न नदिने र विश्वविद्यालयमा खाद्यान्न तथा तरकारीसमेत आपूर्तिमा अवरोध गर्दै छन् ।

यसअघि स्थानीय बासिन्दाले ७ असारमा विश्वविद्यालयमा ज्ञापनपत्र बुझाएका थिए । तर, विश्वविद्यालयले माग पूरा गर्न नसक्ने जनाएपछि उनीहरू आन्दोलित भएका हुन् ।

विश्वविद्यालय स्थापनाअघि नै स्थानीय बासिन्दालाई शिक्षा र रोजगारीमा प्राथमिकता दिने सहमति भएको स्थानीय रामकृष्ण कर्माचार्यले बताए । उनले भने, 'यहाँका ८६ प्रतिशत अंक ल्याउने विद्यार्थीलाई नपढाई ६६ प्रतिशत आउने बाहिरका विद्यार्थीलाई प्राथमिकता दिइन्छ ।' रोजगारीमा पनि स्थानीयलाई भन्दा बढी बाहिरकालाई नै प्राथमिकता दिइएको उनले दाबी गरे ।

स्थानीय बासिन्दाले विश्वविद्यालयमा सञ्चालित कक्षामध्ये स्नातक, स्नातकोत्तर र नर्सिङमा दुई/दुई सिट र एमबिबिएस तथा जियोमेटि्रक इन्जिनियरिङमा एक/एक सिटको छात्रवृत्ति मागेका छन् । विश्वविद्यालय स्थापना भएपछि धुलिखेल नगरपालिकालाई पाँच र बखुन्डोलका बासिन्दालाई दुई सिटको आरक्षण व्यवस्था गरिएको थियो । तर, अहिलेसम्म आरक्षण नदिइएको स्थानीयको भनाइ छ । धुलिखेल नगरपालिकालाई दिइएको कोटा भने नगरपालिकाले अनुदान नदिएको भन्दै केही वर्षदेखि रोकिएको छ ।

स्थानीय बासिन्दाको आन्दोलनका कारण विश्वविद्यालयमा जारी केही संकायको परीक्षा प्रभावित भएको छ । केही संकायको भने यही सातादेखि सञ्चालन हुँदै छ ।



Read more!

Tuesday, June 09, 2009

जो अगुवा, उही बाटो ....



कान्तिपुर प्रकाशनको नेपाल साप्ताहिकमा "आदर्श अगुवा" शिर्षकमा धुलिखेल अस्पतालका डा. रामकन्ठ श्रेष्ठका सँबन्धमा पढन पाइयो। डा. रामकन्ठ श्रेष्ठका समाजसेवी पाटोलाई मित्र आनन्द राईले प्रस्तुत गर्नु भएको रहेछ। डा. रामकन्ठ श्रेष्ठका लोककल्याणकारी समर्पण वास्तवमै प्रशँसनीय छ। धुलिखेल अस्पतालको उथानमा उहाँको योगदान, खटाई र व्यवस्थापन धेरै नै रहेको छ। हामीले राम्रा कामका प्रशँसा मुक्त कन्ठले जहिले पनि गरेका छौँ। सुरेश राज शर्माका राम्रा कामहरु जति प्रशँसा गरे पुग्दैन त्यति नै प्रशँसा डा. रामकन्ठ श्रेष्ठका पनि गरिनु पर्दछ।

तर, हाम्रो नेपाली परिवेशमा खडकिने कुरा के छ भने-त्यो हो नायक जहिले पनि नायक नै रहने र नायक हुन नसक्नेहरु खलनायक नै बन्नु पर्ने। काठमाडौँ विश्वविध्यालयमा सुरेश राजका हातमा हात मिलाउँदै आफ्ना लगानी दिएकाहरु अहिले ओझेलमा छन । सुरेश राजले जस्तै नखाईकनै यिनीहरु खटेका थिए र सँस्थापनमा लागेका थिए। तर, यिनीहरुका लगानी अहिले बालुवामा पानी जस्तै हुन पुगेको छ। कारण के हो भने यिनीहरु सुरेश राजजस्तै नायक बन्न सकेनन र समाजले नायक बन्न नसक्ने लाक्षीहरु तिमीहरु खलनायक हौ भनिदिए।

बल्ने आगो ताप्ने यो समाजमा सत्ताधारीहरु र पदाधिकारीहरु जहिले पनि सही हुन्छन। गलत हुन्छन त ती व्यक्तिहरु जो व्यक्तिको सर्वोच्चता भन्दा नियमको सर्वोच्चतालाई मान्छन। काठमाडौँ विश्वविध्यालयमा सुरेश राजका शुरुआती दलका सदस्यहरुका विचारमा सुरेश राज अपरिहार्य छैनन। तत्कालीन टिम नेपालमा राम्रो सँस्थापन र नियममा रहेका विश्वविध्यालय बनाउन चाहन्थे। उनीहरुका प्राथमिकतामा भाईलाई प्रशासक बनाउने, छोरीलाई प्रबन्धक बनाउने, भतिजाहरुलाई प्राध्यापक बनाउने काम कहिले पनि परेका थिएनन। सुरेश राज र सीतारामले चाहे जसरी उनीहरु पनि छोरा-छोरी-ज्वाँई-भान्जा-भान्जीलाई घुसाउन सक्थे। भद्रमानले जसरी बोल्नै नजान्ने छोरोलाई प्राध्यापक बनाउन सक्ने अवस्थामा थिए। तर, गरेनन। किनभने उनीहरु यस्ता कार्यले विश्वविध्यालयमा विकृती आउँछ, नियममा चल्ने सँस्था बन्दैन र व्यक्तिवादी सँस्था बन्छ भन्ने विचारका थिए। हो, यही विचारले हो उनीहरुले आफुलाई अपरिहार्य ठानेनन र सुरेश राजजस्ता षडयन्त्रकारीसँग झै-झगडा गरिरहनु भन्दा शान्तिमार्गमा लाग्नु श्रेयष्कर थाने।

कोही भन्छन यो पलायनवादीता हो। मुख्यत: सीताराम सुपुत्र वृजेश, सुरेश राज भान्जा मनिष र हिटमेन भोलाको विचारमा केयुवाट सुरेश राज विरोधीहरु हटनु भनेको सुरेश राजको पूर्ण विजय हो रे। अर्को शब्दमा, अहिले भर्खर मात्र सुरेश राजले काविको सत्ता कब्जा गर्न सक्यो रे। अनेकौँ छ तिनीहरुका दुष्प्रचारहरु र कथाहरु। तर, एउटा कुरा चाँही के भने नियमभन्दा नेतृत्व ठुलो हो भन्ने उहाँहरु जब नेतृत्वका मरणशील रुपलाई देखाईन्छ, तब भने बोल्नै सक्दैनन। " सुरेश राज सर, बित्नु भए त खै के भन्ने? जस्तो पर्ला, त्यस्तो टर्ला!"

डा. रामकन्ठ पश्चात धुलिखेल अस्पताल के राम्रोसँग चल्छ र? यसको जवाफ वास्तवमै गार्हो छ। किनभने स्टालिनवादी शैलीमा अहिले रामकन्ठ भनेकै धुलिखेल अस्पताल हो र धुलिखेल अस्पताल भनेकै रामकन्ठ हो भन्ने प्रचार व्याप्त छ। रामकन्ठको अस्ट्रियन स्वास्नी अगाडी आउँछिन तर नत्थु शर्मा अगाडी छैन। न छन अरु श्रेष्ठ काजीहरु। त्यसैले, व्यक्तिगत प्रयासलाई अहिले सँस्थागत रुप दिईएको कुरा गरिएको छ र सँस्था भन्दा ठुलो व्यक्ति हो भन्ने देखाउने कोशिस गरिँदैछ। । तर, यो सँस्थागत रुपपनि ४०० जनाको नेतृत्व भने डा. रामकन्ठ नै हो भन्ने हिसाबमा मात्र सिमित छ। वास्तवमा हामीलाई डा. रामकन्ठ नेपालका ७५ जिल्लामा चाहिन्छ। ७५ जिल्लामै हामीलाई रामकन्ठहरु चाहिएका छन। यो समाजमा एक ठाउँमा रामकन्ठ हुन सक्छ भने अर्को ठाउँमा पनि जन्मन सक्छ। समर्पण, लगनशीलता र कर्तव्यनिष्ठताले रामकन्ठहरु जन्मन सक्दछ भने अर्को ठाउँमा किन रामकन्ठ नजन्मने त? अनि त्यही रामकन्ठले अर्को स्थानमा किन धुलिखेल अस्पताल जस्ता सँस्थाहरु किन नजन्माउने त?

छोटो समयमा यति प्रगति गर्न सक्ने र विदेशीहरुलाई पनि सरिक गर्न सक्ने व्यक्ति एकै ठाउँमा सिमित भएर बस्नु कुनै हालतमा ठीक हुँदैन। यदि डा. रामकन्ठ साँच्चिकै निर्माता हुन भने हाम्रो चुनौती छ, जाउ अन्य ठाउँमा पनि गएर र गरेर देखाउ। राजनैतिक र प्राज्ञिक स्वार्थलाई भजाउन नचाहनेहरु कतै जडतापूर्वक बस्दैनन। ठाउँठाउँमा म जान्छु र ठाउँठाँउमा म गर्छु भन्ने चुनौतीलाई स्विकार्छन र गरेर देखाउँछन। होईन, प्रचार मात्र गर्ने र आफुलाई धुलिखेल अस्पतालमै मात्र उहाँ सिमित राख्नु हुन्छ भने हामीले बुझ्नु पर्छ, यी सब कुराहरु खोक्रा प्रचारवाजी मात्र हुन। सहयोगीका परिश्रमका आधारमा नातावाद, कृपावाद र अवसरवाद लादेर आफुलाई अपरिहार्य बनाउने सुरेश राज पथको पछ्याई मात्र हो। अनि, समाजलाई परिवर्तन गर्छु भन्ने अगुवाहरुले बाटैमा..........परिचायक मात्र हो। 


Read more!

Friday, June 05, 2009

केयूमा तालाबन्दी

धुलिखेल, २१ जेठ (दैनिकी)
नेपाल विद्यार्थी संघले काठमाडौं विश्वविद्यालय बन्द गराएको छ । विद्यार्थी कल्याण परिषद् विघटन गर्ने काठमाडौं विश्वविद्यालयको निर्णयको विरोधमा नेविसंघले विश्वविद्यालय बन्द गरेको हो । 

नेपाल विद्यार्थी संघको नेतृत्वमा रहेको विद्यार्थी कल्याण परिषद् अखिल क्रान्तिकारी र अनेरास्ववियुले अविश्वासको प्रस्ताव दर्ता गराएपछि विश्वविद्यालयले परिषद् विघटन गरेको थियो । विश्वासको प्रस्तावको परिणाम सार्वजनिक गर्नु पर्ने माग गदै काठमाडौं विश्वविद्यालय विद्यार्थी युनियनले बिहीबार सो विश्वविद्यालयमा तालाबन्दी गरिएको एयुनियनका अध्यक्ष सुनिल बानियाले दैनिकीलाई जानकारी दिए । 
उनले सो अविश्वासको प्रस्तावमाथि पनि विश्वासको प्रस्ताव आइसकेको अवस्थामा विश्वविद्यालय प्रशासनले परिणाम सार्वजनिक नगरेको भन्दै विद्यार्थी युनियनले ८ बुँदे माग राख्दै विश्वविद्यालयमा ताला लगाएको बताए । उनले विगत एक हप्तादेखि सो प्रस्तावको परिणाम सार्वजनिक गर्नको लागि एक हप्ते अल्टीमेटम दिए पनि प्रशासन मौन रहेको भन्दै ताला लगाइएको बताए ।
विद्यार्थीहरुको ८ बुँदे मागमा विश्वासको प्रस्तावको नतिजा सार्वजनिक हुनुपर्ने, विश्वविद्यालयका रजिष्टारको राजीनामा हुनुपर्ने, विद्यार्थीहरुले विश्व विद्यालयमा अतिरिक्त क्रियाकलापमा सहभागी हुन पाउनुपर्ने, परिक्षाको समयमा विद्यार्थीहरु बिरामी भएमा अर्को पटक परिक्षा दिन पाउनु पर्नेलगायत रहेका छन् ।

स्रोत :दैनिकी


Read more!

Thursday, June 04, 2009

KU departments padlocked

Kantipur Report
KATHMANDU, June 4 - Student Welfare Council in Kathmandu University (KU) padlocked all the departments and administration offices on Thursday pressing for their demands.

The agitations have been upped since the KU turned dead ear to taking action against the Registrar, increasing co-curricular activities and representation of the council members in the university senate, the Council president Sunil Baniya said.

The council had padlocked the office of the Registrar Professor Bhadra Man Tuladhar on Tuesday.

The deadlock situation has hindered the studies of more than 2,000 students studying in the University.


Source:
The Kantipur


Read more!

Wednesday, March 25, 2009

Prachanda and KU drinking episode

Since yesterday, Nepal’s media have become busy reporting on “KU drinking episode” in which the son of PM Prachanda was caught dozing off after a binge drinking in camera. No sooner than Mr. Prakash Dahal issued denial through FACEBOOK‘फेसबुक’ बाट प्रकाश दाहालको स्पष्टिकरण, another vernacular Nepali weekly JanaAstha carried a feature report प्रमपुत्रले रक्सी पिउँदा हामीलाई पेलान clearly indicating roles of Prof. Suresh Raj Sharma and Dr. Ram Kantha Shrestha. Similarly enepalnews.com has प्रधानमन्त्री पुत्रको रक्सी प्रकरण सम्वन्धमा थप समाचार carried both the JanaAstha Weekly report as well as Facebook denial of Mr. Prakash Dahal.

(1) Present discussion in Media:
As reported in www.weeklynepal.com by Moti Ram Timsina, intially both Suresh Raj Sharma and Ram Kantha Shrestha tried to prevent entry of the journalists in the “binge drinking academic meeting of KU.” When the journalists persisted to stay in Dhulikhel Lodge resort, Ram Kantha Shrestha, asked his hotel owner brother Mr. Prem Kantha to “entertain” the journalists. From this report, it is clearly established that Suresh Raj Sharma of Kathmandu University has been wasting hard-earned cash as well as financial assistance of international donors in wining and dining. Especially, in this recession hit time, it is extremely detestable to know that a Vice-Chancellor of an impoverished nation goes out of his way to finance a binge party.

In political circle, this episode has turned into a god-send opportunity for opposition Nepali Congress. Not taking a chance, pro-congress vernacular “Ghatana ra Bichar” has reported प्रकाशको ‘क्रान्तिकारी ढलान’ that overspeeding Mr. Prakash Dahal nearly killed some scribes before proceeding to the binge party organized by Suresh Raj Sharma. The way the report was presented, it appears that the pro-congress newspaper is now hell-bent in projecting Mr. Prakash Dahal as a neo-Parash. Then crown-prince Parash has remained extremely unpopular in Nepal because of some fatal hit-and-run accidents attributed to him. Political pundits believe that this story could have been planted at the behest of over-ambitious daughter of Congress leader G.P. Koirala. She has been sulking for a long time against the Maoists leaning newspaper for reporting on her personal relations with many Congress leaders. So, it is probable that she might have been revenging by instigating her supporters in the media to present Mr. Prakash Dahal negatively in public eye.

On the other hand, general public has started to show their disgust against the Maoists. In the popular Nepali blog MySansar प्रधानमन्त्रीपुत्रलाई कसले कारबाही गर्ने ?, around 300 comments have been received. A kind of war of words is now taking place between pro-Maoists and anti-Maoists. Some serious voices, claiming to be those of Maoists supporters, have bitterly lamented that the Maoists have ultimately turned out to be no different from other political outfits. There are some voices demanding action against Mr. Prakash Dahal also. They opine that if the Maoist party can suspend a CA member for not attending an important CA meeting under the influence of alcohol, why not Mr. Prakash Dahal be also taken action against?

2) Is it a political sabotage?
Looking back at the chronological events, it appears that there are some political conspiracy involved in this episode. Moreover, involvement of both Suresh Raj Sharma and Ram Kantha Shrestha, clearly indicate this. Suresh Raj Sharma has remained loyal to Royal Palace throughout his life. He became Professor of Tribhuvan University through the royal decree without facing any interview/test in Tribhuvan University. His academic credentials show that he does not deserve to be a professor. For making him professor, he has always remained loyal to the Royal palace. With his supporters, even today, he openly talks about possibility reinstitution of Monarchy in Nepal. On the other hand, Dr. Ram Kantha Shrestha is politically motivated younger brother of Mayor Bell Prasad Shrestha. When King Gyanendra took full control, Mr. Bell Prasad Shrestha was quite powerful and got nomiated as Mayor of Dhulikhel Municipality.

Besides these political pasts, Suresh Raj Sharma has recently started to grumble against the Maoist government. After his crackdown on KUPA and KUSA in KU, and harassment triggered death of Mr. Buddhi Bahadur Biswokarma, many eyebrows were raised against Suresh Raj Sharma regime in KU. Some prominent left leaning intellectuals have openly called for ouster of Suresh Raj Sharma from KU. Sensing his possible removal, Suresh Raj Sharma has been recently spotted in a number of closed door meetings with Mr. Radheshyam Adhikary, Nepali Congress C.A. member and another confident of Sujata Koirala.

If one combines Suresh Raj’s political past, present association and fear of his removal, it is not difficult to see that Suresh Raj has once again availed his services to defame the Maoists. The number of reasons why Suresh Raj did it are as follows;

(i) Had Suresh Raj had no intention to defame Prachanda and his family, he would have organzied the meeting between Chancellor Prime-Minister Prachanda and himself within KU premise. Many, who have been to KU, knows very well that there are venues within KU premise as well as in Dhulikhel Hospital to hold meetings and discussion.

(ii) It is normal that visiting dignitaries are provided basic snacks/lunch/dinner. There are many occasions when lunch or dinner have been ordered to arrange in KU premise itself. So, Had Suresh Raj wanted, he could have arranged the dinner party within KU premise. This would have prevented both the entry of the journalists/reporters as well as free-flow of alcohol. And this would have saved Prime-minister Prachanda and his family from the present embarassment.

(iii) Suresh Raj organized binge party in Dhulikhel Lodge resort with clear intention of exposing the Maoists. His hesitation to answer the jounalists on presence of the Prime-minister was a cover up to shroud his own mobilization of the journalists. It is highly likely that his younger brother Mr. Mukunda Prasad Upadhyay might have tipped off the journalists about possible sensational news in Dhulikhel Lodge resort.


3) Academic Morality:
Many Nepalese have discussed about this issue from pro and anti-Maoists viewpoints. Mainly those, who suffered during the people’s war because of total prohibition exercised by the Maoists, are now baying for the blood of Prakash Dahal. In this vengeful pursuits, none has bothered to ask about how come a University meeting take place amidst a heavy drinking binge party?

There are many universities in South Asia where drinking is total no-no inside University premise. Mainly the universities, schools and colleges in India and Nepal are considered temple of learning or temple of goddess Sarswoti. So, many Principals, Vice-Chancellors and Directors refrain from spending institution’s money for binge party. Neither they alllow alcohol inside university nor they ever spend a single penny on alcohol. It is a generally accepted norm that most of the parties thrown by presiding officers should be without alcohol.

However, in case of Kathmandu University, all rules are broken at the whims and fancies of Prof. Suresh Raj Sharma. Though he generally complains of blood-pressure, yet he generally visits Dhulikhel lodge resort to satiate his thirst for alcohol. One would have never complained, had he paid his own bill. Even for his personal binge drinking, the bill is footed by KU. Regular gathering, in Dhulikhel Lodge Resort, of Suresh Raj Sharma, Sitaram Adhikary, Bhadraman Tuladhar, Pushpa Raj Tuladhar, Bhola Thapa, Brijesh Adhikary and their family members have been noticed by many teachers and students of KU. And we have been consistently reporting that most of the decisions taken by Suresh Raj to crush the voices of academic freedom, KUPA, and KUSA emanated from Dhulikhel Lodge resort.

It is highly lamentable that a large sum of money is lost by KU in organizing binge drinking party for Suresh Raj Sharma. There are many meritorious students leaving the campus because of financial constrait. Many parents have been working hard in the belief that the money they pay to KU will be used for both betterment of education and shaping up the future of their wards. There is a great scarcity of good teachers because of low pay-scale in Kathmandu University. Had Suresh Raj been somewhat more thoughtful, he would have cut down on his binge parties and arranged to pay for either tuition fees of the students or for remuneration of the teachers. But, he has never done it. He has consistently used Dhulikhel Lodge resort to arrange binge parties such that it has now started to trigger another suspicion, whether Suresh Raj is involved in a corrupt dealing over there also?

Now the time has come for every one, students, teachers, staffs, and international donors to recognize that KU has financial constraint not because of less payment of tuition fee. Students need to protest on the lowering the tuition fee and the teachers and staffs need to inform Suresh Raj that the money he generally spends in organizing binge parties should be provided to them. Similarly, international donors must question Suresh Raj on how transparently he is spending money in KU.

4) Conclusions:
a) This episode clearly establishes our charges that Suresh Raj is ingratiating himself by wining and dining powerful personalities of Nepal.
b) It is quite likely that Suresh Raj Sharma must be hand in glove with Radheshyam Adhikary, Sujata Koirala and G. P. Koirala. Given present animosity between Rukmangat Katwal, who even dispatched his army band to KU to show solidarity with Suresh Raj, and Prachanda, Royalits of all ilks could have come together to defame Prachanda and his family.
c) Suresh Raj Sharma is berefet of any morality. He uses money paid by the students on wining and dining.
d) The Maoists, mainly PM Prachanda, must take cognizance of the fact that had Suresh Raj Sharma and Ram Kanth Shrestha organized the meeting either within KU premise or Dhulikhel Hospital, this embarassment could have been averted.
e) PM and Chancellor Prachanda must take note of the fact that one dean and relative of Prof. Suresh Raj Sharma, Dr. Mana Prasad Wagley has openly accused him of playing a dubious role. No sitting dean has ever accused of a Chancellor of playing politics. Dr. Mana Prasad Wagley had done so at the behest of Prof. Suresh Raj Sharma and therefore, it is more than enough to establish malafide intention of Prof. Suresh Raj Sharma in organizing this meeting in Dhulikhel Lodge resort.
f) Series of incidents, wherein Suresh Raj Sharma is involved in defaming the Maoists and Prachanda, demand that PM and Chancellor Prachanda must immidiately sack Suresh Raj Sharma, Sitaram Adhikary, Bhadraman Tuladhar, Pushpa Raj Adhikary and constitute a probe committee.


Read more!

Tuesday, March 24, 2009

Suresh Raj's new scandal

When we talked about Dhulikhel Lodge Resort as an entertainment hub of Suresh Raj, no body believed us. Many claimed that we are badmouthing a very good educationist. Suresh Raj has never hesitated to use hard-earned money to spend on whisky, wine and women. He has entertained a great deal of leaders, ministers, ministers' wives, ministers' sons and daughters at Dhulikhel Lodge resort. But, this time he has moved one step further to entertain Prime-minister Prachanda himself.

Whatever expectation we had of the Maoists are dwindling very fast. The Maoists have also proved that they are no different from other politicians. Prime-ministers, be it Girija or Surya Bahadur or Sher Bahadur or Prachanda, have always like Suresh Raj. But, unlike others, in case of Prachanda, it appears that Prime-minister Prachanda's son Prakash seems to have liked Suresh Raj very much.

Recent media reports (My Sansar,Samacharpatra) which show Mr. Prakash sleeping after consuming alcohol, clearly indict Suresh Raj Sharma. By organizing such party, Suresh Raj has been cajoling many politicians and their family members. The hard-earned money of KU is being used for saving his chair only. Though it is painful to the Maoists, yet it is very good that Suresh Raj's name has once again surfaced in a scandal. Prime-minister Prachanda, need to be aware of the fact that Suresh Raj must have organized this party to defame his government and his family.

Furthermore, this blogger views that recent incident involving Mr. Prakash is a direct result of the Maoists' indicision. Instead of immidiately sacking corrupt, nepotist, communal, racist and casteist elements like Suresh Raj Sharma, the Maoists have also started to maintain status quo. As a result, the Maoists are getting trapped by the influences of the elements of status quo and started wining and womanising. If the Maoists continue to ignore righteous voices and refrain from sacking elements like Suresh Raj, then days are not far away when they will be pushed to the fringes of politics. Hope the Maoists would learn from Prakash episode and identify how dangerous the shadow of Suresh Raj is.


Read more!

Friday, January 09, 2009

Ghajini of KU



Recent watching of Aamir Khan starrer Ghajini in Gopi Krishna was worth my money. It was a thrilling movie I had watched in almost a decade. Moreover, it revealed how one single incident brings in cataclysmic changes in someone's life. Kalpana would have never died had she not tried to save those young girls. She would have been pleasantly surprised that the Sachin she was dating was actually the Sanjaya Singhania. But, in between came traffickers of human organs, human traffickers and finally came the Mafia Ghajani. A goody-goody comical and romantic fare turned into a revenge story only because of the Mafia. 

The Ghajani is a perfect Mafia in that he was quite capable of maintaining societal reputation by extending huge donations as Ghajani Dharmatma. But, behind this facade of social philantrophy lies his hidden trade of organs and flesh. And to conceal his real traits and trades, he not only kills those innocent girls but also the beautiful Asin. 

When I look back into KU and start thinking of the role of Suresh Raj Sharma, there comes only one question to my mind. Why do the murderers and mafias have similar streaks? 

Suresh Raj Sharma of KU claims that he is also a Sadhu because he has presided over setting up of KU. Through newspaper articles, he tries to praise himself and he becomes much obliged when manipulators like Dr. Jaya Raj Acharya and Karna Shakya praise him. But, inside he remains a pure nepotist who has not hesitated to kill the essence of academia. When the faculties and staffs oppose him openly, he becomes more dangerous and starts using goons like Bhola Thapa to harass one hapless Dalit employee to death. Aamir Khan's Gajani has traded in human organs and humans themselves. Suresh Raj has traded in academic values at the expense of academicians and academic staffs. For sheer benefit, Suresh Raj has also done similar things Ghajani has done. 

Aamir Khan has nothing to do with Gajani's business. He was involved in it because he was restless to meet his fiance. Similarly, Buddhi Bahadur was never concerned with Suresh Raj's business. He never uttered a single word when Suresh Raj appointed Mukunda as Chief Administrative Staff. Nor he ever spoke against continuation of Brijesh, Manish, Daniel and Sharad as KU teachers and managers. But, he was attacked when he went to receive his cherished rights. And with this attack there comes the short term memory loss for so called intellectuals of KU. 

Aamir Khan starred Ghajani unfailingly depicts that for no mistake of ours, the mafias and the murderers inflicts us with short term memory loss. It also depicts that if determined, a person with 14 minutes 52 seconds long memory can also take on a cruel criminal. I believe that there are many professors and professionals who are associated with KU at one point in their lives. Can they remain in a state of memory loss for ever? Should not they take on the Ghajani of KU and dislodge him? I hope that many who detest nepotism, corruption and high-handedness of Suresh Raj Sharma would raise their voice to finish off this Ghajani for ever. 


Read more!

Wednesday, January 07, 2009

ऊर्जा सङ्कटको उपयुक्त विकल्प : नवीकरणीय ऊर्जा


सुनिल लोहनी

अदूरदर्शिता र भ्रष्टाचारले गर्दा उत्पन्न विद्युत् समस्याको समाधान खोज्न फेरि गलत बाटो नअपनाइयोस्।

आइन्स्टाइनले आफ्नो जीवनको पछिल्ला वर्षतिर भनेथे "समस्याको जन्मको कारण बन्ने पद्धतिले समाधान दिन सक्दैन"। अहिले हाम्रो देश र समग्र विश्वका ऊर्जासम्बन्धी नीतिनियम, र पद्धतिले आइन्स्टाइनको यही कथनको पुष्टि भइरहेको छ। आजको विश्वमा ऊर्जा सङ्कट र परम्परागत ऊर्जाले निम्त्याएको जलवायु परिवर्तन मानव सभ्यता र यस्को अस्तित्त्वसँग गासिएको महत्त्वपूर्ण सबाल हो। यसको राजनीतिक तहबाट रणनीतिक, आर्थिक र नीतिगत पक्षमा उचित सम्बोधन नभए विश्वको अस्तित्त्व नै समाप्तिउन्मुख हुनेछ। 

यस विषयमा विश्वको आधिकारिक निकाय मानिने जलवायु परिवर्तनसम्बन्धी अन्तरसरकारी समूह इन्टरगभर्मेन्टल प्यानेल फर क्लाइमेट चेन्ज (IPCC) ले वातावरण एवम् ऊर्जा वैज्ञानिकका अनुसन्धान निस्कर्षका आधारमा १९९० को समग्र विश्वको हरितगृह ग्यास उत्सर्जनलाई २०५० सम्ममा  ६०% ले कटौती गर्नैपर्ने प्रस्ताव अनुमोदन गरिसकेको छ। तर कार्यान्वयनमा भने २००८ देखी २०१२ सम्ममाका लागि क्योटो प्रोटोकोलमात्र छ। यसले २०१२ सम्ममा १९९० को आधारमा मात्र ६% को हाराहारीमा मात्र हरितगृह ग्यास कटौती गर्ने सम्झौता गरेको छ। यसैमा पनि अमेरिका, चीन, भारत, अष्ट्रेलियाजस्ता विश्वको ५०% भन्दा बढी  हरितगृह ग्यास उत्सर्जन गर्ने राष्ट्रहरू विभिन्न बहानामा सहभागी भएका छैनन्। हालसाल पोल्यान्डमा सम्पन कन्फरेन्स अफ पार्टिजको १४ औं महासभामा पनि कुनै उत्साहजनक सहमति भएन।  अब २००९ को अन्त्यतिर डेनमार्कको कोपनहेगनमा हुने महासभासम्म पर्खनु पर्नेछ। 

सकारात्मक सहमतिको आशा गर्नुको विकल्प छैन। इयु- २७ ले घोषणा गरेको २०२० सम्ममा २०/२०/२० योजना अर्थात कार्बन उत्सर्जनमा २०% कटौती, सम्पूर्ण ऊर्जा खपतमा २०% नवीकरणीय ऊर्जाको प्रयोग, र ऊर्जा खपतमा २०% कटौती सरहानीय कदम हुँदाहुँदै पनि माथि उल्लेखित अमेरिका, चीनजस्ता धेरै कार्बन उत्सर्जन गर्ने राष्ट्र सहमत नभए १५%को हाराहारी कार्बन उत्सर्जन गर्ने इयु २७ मात्रको प्रयासले मानव अस्तित्व खतरामक्त हुनेछैन। अहिलेकै अवस्थामा भने ६०% मात्र कटौती हुनेछ र विश्वको तापमानमा ४ डिग्री सेन्टिग्रेड जति वृद्धि हुनेछ र कैयौं देश र सहरको अस्तित्व समाप्त हुनेछ।

आउने दिनमा ऊर्जा सङ्कट मात्र नभएर वातावरणी रअभावजन्य सङ्कट ( उदाहरणका लागि फोसिल र न्युक्लियर ऊर्जाको स्रोत सकिँदै जानु, माग निरन्तर बढ्ने र आपूर्ति घट्दै जाँदा) विश्वले आजसम्म नभोगेको हिंसा र अराजकताको लागि तयार हुनुपर्ने हुन्छ। कारण ऊर्जाबिना केही पनि सम्भव छैन। अरब खाडीमा, ईराकमा तेलको सट्टा नास्पाती या सुन्तला भएको भए त्यहाँ ती युद्ध हुने थिएनन‍्।), परम्परागत र आणविक ऊर्जा उत्पादनमा हुने अत्यधिक पानीको खपतले अहिलेनै अपर्याप्त पानीको सङ्कट थपिने छ।  यस्तै जनस्वास्थमा पर्ने प्रतिकूल प्रभाव, पेट्रो-केमिकल स्रोतबाट बन्ने रासायनिक मलको अभाव भएर खेतिपातीमा हुने सङ्कटसमेतका कारणले गरर्जा सङ्कटलाई बहुआयमिक रूपमा हेर्नुपर्ने बाध्यता हुनेछ। 

अहिले कथित ऊर्जा विशेषज्ञहरू आर्थिक र प्राविधिक पक्षलाई देखाएर नवीकरणीय ऊर्जाको पूर्ण कार्यन्वयनमा जान हिच्किचाइरहेको देखिन्छ। प्राविधिक पक्षको समाधान भये पनि आर्थिक पक्ष झिकी नवीकरणीय ऊर्जाको विकास र विस्तारमा अल्झो हाल्ने गरेको देखिन्छ।  परम्परागत ऊर्जाविद्हरू समाधान नभएर समस्याको अंशका रूपमा छन्। अब हामीसँग धेरै समय छैन।‌

नवीकरणीय ऊर्जा र परम्परागत ऊर्जामा रहेको प्रमुख भिन्नता हो - प्रदूषणरहित र प्रदूषणयुक्त ऊर्जा। सीमित स्रोत र असीमित स्रोत, थोरै स्थानमा केन्द्रित र जताततै उपलब्ध हुने स्रोत। विश्व बजारमा फोसिल ऊर्जाको करीब ६०% वार्षिक आपूर्ति जम्मा ४० वटा स्रोतबाट हुन्छ र ती सबै मध्यपूर्व एसिया र अफ्रिकामा छन्। यही केन्द्रित स्रोतकै कारण अतिरिक्त राजनीतिक, आर्थिक र सुरक्षाका प्रश्नहरू विश्व राजनीतिमा तेर्सिएका छन्। केही प्रतिनिधि उदाहरण हेर्ने हो भने क्यासपिअन खाडीको पाइप लाइनमा मात्र १० हजार सशस्त्र सुरक्षाकर्मीले दिनरात पहरा गरिरहेका हुन्छन्। तर तेस्को मूल्य ऊर्जामा जोडिएको हुन्न। यस्तै धेरै पक्षका आधारमा अब ऊर्जा बजारमा प्रचलित मान्यता बदल्नुपर्ने समय आएको छ। सौर्य, हावा, पानी, बायोमास, जिओथर्मल नवीकरणीय ऊर्जा जस्ता सुर्यजन्य स्रोतमा सुर्य रहेसम्म आपूर्तिमा कुनै समस्या हुँदैन। र खगोल विज्ञानअनुसार सुर्यको आयु ५-७ अर्ब रहेको छ। तेसैले पनि अहिलेनै चिन्ता गर्नु पर्ने छैन। सुर्यको किरण निसरणमात्र पिन अहिले विश्वमा भएको दैनिक फोसिल र न्यूक्लिअर ऊर्जाको खपत भन्दा ५० हजार गुना बढी छ। तेसैले नवीकरणीय ऊर्जा अहिलेको एक मात्र समाधान हो। 

परम्परागत ऊर्जाको सीमितता : करिब ४ दशकमा तेल ऊर्जा,  ५ दशकमा ग्यास र १ शताब्दीभित्र कोइलाको स्रोत सकिने छ। साथै आउने ३ -४ दशकिभत्र सम्पूर्ण विश्व प्रदूषणरहित ऊर्जाको स्रोतमा परिवर्तन गरी सक्नुपर्ने हुन्छ। जैविक वृत्तको सीमितताले पनि समस्या विकराल बनाएको छ। र यही नै यस शताब्दीको प्रमुख चुनौती हो। 

यस्तो महत्त्वपूर्ण सबालमा नेपालजस्तो देशले विश्व जनमतका प्रभाव पार्न नसके पनि आफ्नै देशको हितका लागि निम्न कुरामा ध्यान दिनैपर्ने हुन्छ। राज्य, अग्रज नागरिक समाज र विशेषज्ञले भविष्यको स्पष्ट खाका र आधार  दिन सक्नुपर्छ। हालै निकै चर्चामा रहेको थर्मल प्लान्ट नेपालमा उपयुक्त नरहेको धेरै विज्ञले लेखिसकेका छन्। वातावरणीय पक्षलाई बिर्सने हो भने पनि देशको समग्र अर्थतन्त्रमा पर्ने प्रभाव र सजिलै नपाइने ऊर्जा भएकाले थर्मल प्लान्ट उचित नभएको साबित हुन्छ। 

भुगोलअनुसार मात्रामा धेरथोर भए प्राकृतिक स्रोतको नवीकरणीय ऊर्जा सबैतिर उपलब्ध हुन्छ। यसको संरचनामा कुनै लागत लाग्दैन। प्रविधिमा मात्र लगानी भये पुग्छ। सुरुको लगानी केही बढी भए पनि लाभलागत विश्लेषण गर्दा यो सस्तो पर्न आउँछ। यसमा इन्धन खर्च छैन। वातावरणीय प्रभाव, सुरक्षा, ढुवानीसमस्या लगायत केही बहुराष्ट्रिय कम्पनीको एकाधिकारबाट आइपर्ने समस्या पनि हुनेछैन। छेत्रीय ऊर्जा नीतिनियम बनाएर प्रत्येक क्षेत्रमा सानतिनादेखि ठूला कम्पनी सबैले उत्पादन र वितरण गर्न सक्ने हुँदा बजार पनि एकाधिकारबाट मुक्त हुन्छ। फोसिल ऊर्जाले समष्टि अर्थतन्त्रमा ल्याउने समस्याविपरीत नवीकरणीय ऊर्जाले व्यष्टि अर्थतन्त्र दिने लाभ लिन सके नेपाल जस्तो ग्रामीण अर्थ व्यवस्था भएको मुलुकको हितमा हुनेछ।

विगत सरकारका अदूरदर्शिता र भ्रष्टाचारले गर्दा आएको अहिलेको विद्युत् समस्याको समाधान खोज्न गलत बाटो नअनाइयोस्। 

(लेखक नवीकरणीय ऊर्जा अध्ययन अनुसन्धानमा संलग्न छन्)


Read more!

Sunday, January 04, 2009

नातावादको आरोप र बाबुरामको प्रतिकृया

नातावाद कहिँ पनि हुनु हुँदैन। नातावाद हुनु भनेको योग्यतालाई गलहत्याउनु हो। योग्यतालाई गलहत्याउनु भनेको जहाँनिया प्रथा चलाउनु हो, जातिवादीतालाई प्रश्रय दिनु हो, चाटुकारीतालाई चुम्बन गर्नु हो र दलालीलाई जीवन दर्शन बनाउनु हो। सचेत मानिसहरु डराउँछन नातावादको आरोप लाग्ला भनेर। ईमान्दार व्यक्तिहरु धेरै त्रसित हुन्छन यस्ता आरोपसँग। किनभने एकचोटी यो आरोप लाग्नु भनेको जीवन भरका लागी कलँकित हुनु हो। यो आरोपलाई न नातेदारको योग्यताले ढाकछोप गर्न सकिन्छ न आफ्नो विकासवादी वा क्रान्तिकारी योगदानको बखानले ओझेलमा पार्न सकिन्छ। 

भयँकर खतरनाक कुरा हो नातावाद। नेपालको विकास वास्तवमा अरुले होईन नातावादले ध्वस्त पारेको हो। नेपालको शिक्षा क्षेत्र, प्रशासन र राजनिती सबैतिर नातावादले त्राहिमाम मच्चाएको छ। 

नातावाद र सुरेश राज

एकताका सुरेश राज खुब बखान गर्थे किन काठमाडौँ विश्वविध्यालय चाहियो भन्दै। अप्रत्यक्ष रुपमा नातावादलाई उनले प्रहार गरेका थिए। उनी बोल्दै थिए नेपालमा विश्वविध्यालयको आवश्यकताका लागी। उनी भन्दै थिए सचिव लगायत दरबारका नजीकका प्रशासक र पहुँचवालाहरुले ईन्जिनियरिँग र मेडिकलमा आफ्नै भाई-भतिजा, भान्जा-भान्जी मात्र पढन पठाए। भारत निर्वासनमा रहेका काँग्रेसका नेताहरुले भारतीय नेताहरुका आशिर्वादले आफ्ना नालायक छोरा-छोरीलाई पनि ईन्जिनियर -डाक्टर बनाए। कम्युनिष्टहरुले रुस र चीनमा आफ्ना छोरा‍-छोरीलाई एकलौटी पठाउन थाले। न दरबार र नेपाल प्रशासनका सचिवहरुका छोरा-छोरी योग्य र मेधावी छन न काँग्रेस वा कम्युनिष्ट नेताहरुका छोरा-छोरीहरु मेधावी छन। पहुँच नभएका तर मेधावी नेपालीहरु डाक्टर वा ईन्जिनियर नहुने हो भने देशको विकास कहिले हुन्छ? देशको विकासकै लागी हो हामीले काठमाडौँ विश्वविध्यालयको स्थापना गरेको। योग्य र मेधावी नेपालीहरुलाई नै डाक्टर-ईन्जिनियर बनाउनकै लागी हो हामीले काठमाडौँ विश्वविध्यालय बनाएको। 

थर्ड क्लासहरु नेता हुने, सचिव हुने, प्रशासक हुने र पहुँचवाला हुने नेपालको वर्तमान अवस्थामा सुरेश राजको जति प्रशँसनिय सोचाई कसैको छैन। योग्यतालाई मात्र प्राथमिकता दिने हो र योग्य नेपालीहरुलाई निर्धक्क काम गर्न दिने हो भने देशको विकास अवश्यँभावी छ। कसैले नराम्रो भन्दैन सुरेश राजको कुरालाई। तर, काम हेर्नुस त?

अयोग्य छोरीलाई योग्य बनाउन आवश्यक प्रतिशतलाई‌ पचासबाट रातारात पैतालिसमा झारे। बक नफुटने लाटो भाईलाई चौबिसै घन्टा थुतुनो चलाउनु पर्ने जिम्मा सुम्पँदै प्रमूख प्रशासकिय अधिकृत बनाए। मतियार सीतारामले केयु पारस बृजेशलाई वर्षभरि कुनै विषय नपढाईकन शिक्षक बनाईराख्दा, "यस्तो हुँदैन, कसैले वर्ष भरि तालिम लिन पाईँदैन" भनेर कहिले बोलेनन । यसरी नालायकलाई लायक बनाउन पाईन्न भनेर कहिले बोलेनन। सीतारामले कनिष्ठ पुत्र शरदलाई टेक्निशियन मात्रै हो भन्दै आईएसएमयु (Internet Service Maintenance Unit) मार्फत मेनेजर बनाउँदा, कहिले आपत्ति जनाएनन। बरु, हाल दिवगँत छोरीलाई पनि मेनेजर बनाउने बाटोको जोहो भयो भन्दै नातावादी पथ-प्रदर्शनका लागि सीतारामलाई चुमे होलान। 

भाषण, भेट-घाट र छलफलमा सुरेश राजले बोलेका हरेक शब्दलाई यीनको व्यवहारले खन्डीत गरिसकेको छ। यीनले काठमाडौँ विश्वविध्यालयमा नातावाद लादेका मात्र छैनन, सीताराम देखी लिएर भद्रमानसम्मका नातेदारहरुलाई नातावादी सँयन्त्रमार्फत काठमाडौँ विश्वविध्यालयका प्राध्यापक, मेनेजर, प्रशासक हुँदै खर्दार, सुब्बासम्म बनाएका छन। नातावादमा सुरेश राजको अत्यन्त विश्वास र भरोसा रहेको ठुलो प्रमाण भने जागीर भन्दा बाहेक गुन्डागर्दीमा समेत नातावाद अँगाल्नु नै हो। जलन कुमार जस्ता खुँखार भ्रष्टाचारी यदि सुरेश राज शर्माकै भ्राता-अनुज नभएका भए धुलिखेलसम्म गएर आक्रमण गर्ने थिएनन। सयौँ प्राध्यापक-कर्मचारीका माझमा सँस्थापक प्राध्यापकमाथि नातावादी हमला गर्ने हिम्मत यीनले कुनै हालतमा गर्नेवाला थिएनन। 

सुरेश राजको नातावादको सबैभन्दा डरलाग्दो पक्ष भनेको यीनको रक्तपिपासुपन नै हो। नातावादको आरोपबाट उठेको आन्दोलनलाई दबाउन अन्तत:गोत्वा यीनले निमुखा दलितलाई बाँच्नै दिएनन।

चरम नातावादको उदाहरण


काठमाडौँ विश्वविध्यालयको पूर्व प्रारुप भ्याली क्याम्पसका उत्पादक डेनियल तुलाधर प्रवीणता प्रमाणपत्र तहमा निक्कै निम्नस्तरका विध्यार्थि थिए। पछि का.वि. रजिष्ट्रार डा. भद्रमान तुलाधरले यिनलाई आफ्ना रसियन सँबन्धको प्रयोग गर्दै युक्रेनमा पढन पठाए। मिल्दो विषय नपाएपछि यिनले पढनु परेको विषय हो हाईवे ईन्जिनियरिँग। तर, पढाई सकिना साथ भने आफ्ना डिनकालमा दरबन्दीको म्याद गुज्रिसके पश्चात पनि डा. भद्रमान तुलाधरले यिनलाई मेकानिकल विभागमा असिस्टेन्ट प्रोफेसर बनाए। बाबु डिन वा रजिष्ट्रार हुने हो भने हाईवे ईन्जिनियर पनि मेकानिकल ईन्जिनियर बन्ने अनुपम उदाहरण काठमाडौँ विश्वविध्यालयमा छ। सुरेश राज शर्मा काठमाडौँ विश्वविध्यालयको सेवा आयोग अत्यन्त निष्पक्ष रहेको कुरा अन्तर्वातामा छाँटछन। तर, यिनी कहिले भन्न सक्दैनन कि काठमाडौँ विश्वविध्यालय सेवा आयोग र लोकसेवा आयोगका तालिकामा समानता छ भनेर। लोकसेवा आयोगका दरबन्दी र त्यहाँ प्रचलित नियमलाई हेर्ने हो भने कुनै हाईवे ईन्जिनियरले मेकानिकल ईन्जिनियरिँगको प्राध्यापक कहिले हुन सक्दैनन। यो सानो उदाहरण हो काठमाडौँ विश्वविध्यालयमा झ्याँगिएको नातावादको स्वरुपको। 

नातावाद र बाबुरामको भूमिका 


बाबुराम भट्टराईका सँबन्धमा हामिले केही कुरा पहिले पनि स्पष्ट गरिसकेका छौँ। हेर्नु हाम्रो पुरानो ब्लग "बाबुरामलाई चुनौती"। हाम्रा भनाईलाई पुष्टि गर्दै डा. भट्टराईले आफ्नो सफाई दिनु भएको छ। राजनैतिक रुपमा नातावाद नयाँ कुरा होईन। प्राज्ञिक क्षेत्रसँग दाँज्ने हो भने राजनितिक क्षेत्रमा हुने नातावादी नियुक्ति आवधिक नियुक्ति मात्र हो। रित नपुगेको र योग्यता नपुगेको नियुक्ति छ भने यस्ता नियुक्ति दिने मन्त्री-नेता-प्रधानमन्त्री छिट्टै गन्हाउँछन। दुर्गन्धितहरुलाई तह लगाउन जनताले पाँच वर्षे अवधि पनि पाउँछन। राजनैतिक रुपमा प्रचलित नातावादको विरुद्द यिनै प्रावधान काफि छन। तर, विश्वविध्यालय सेवामा भने यस्तो हुँदैन। काठमाडौँ विश्वविध्यालयको अनुभवलाई हेर्ने हो भने नातावाद यहाँ जागिरका लागी मात्र होईन, शैक्षिक उपाधि बढाउन र भविष्यमा जहाँिनया रितले प्रशासक बनाउन अगाडी आएका देखिन्छन। माथि उल्लेखित डेनियल तुलाधरको उदाहरण हेर्ने हो भने, यिनी प्राध्यापनका लागी कुनै हालतमा ठीक व्यक्ति होईनन। आई.एस्सी देखी नै निम्न स्तरका विध्यार्थि थिए यिनी। तर, काठमाडौँ विश्वविध्यालयमा यीनको उठान हेर्ने हो भने, सुरेश राजको ठाउँमा मनिष पोखरेल, सीतारामको स्थानमा बृजेश अधिकारी आउने परम्परा अनुरुप यिनलाई भद्रमानका ठाँउ लिन तयार पारिएको देखिन्छ। त्रिमूर्तीको परम्परालाई अर्को पुस्तामा हस्तान्तरण गर्ने सुरेश राजको अभिष्टले स्पष्ट सँकेत गर्ने कुरा हो प्राज्ञिक क्षेत्रमा नातावादको प्रादुर्भाव काठमाडौँ विश्वविध्यालयबाटै भएको हो। 

अर्को तर्फ, आवधिक रुपमा लगाम कसिने अवस्था हुँदा-हुँदै पनि मानिसहरु चरित्र हत्यामा लागेका छन। गिरिजाले अत्यन्त अयोग्य छोरीलाई मन्त्रि र पार्टी सुम्पिने प्रकृयामा लाग्दा प्राकृतिक हस्तान्तरण हो भन्नेहरु अहिले डा. बाबुरामका विरुद्धमा विष अोकल्न थालेका छन। माओवादी सरकारबाट हटने बितिक्कै माओवादीका वर्तमान नियुक्तिहरु बदर हुन सक्ने सँभावना छ। राजनैतिक नियुक्तिलाई राजनैतिक रुपबाटै अवकाशमा परिणत गर्न सकिन्छ। यस्तो अवस्थामै पनि कोही बदनाम गर्न तम्सन्छन भने, उपाय के त? 

शायद एउटा उपाय त्यही हो जुन डा. बाबुरामले गरेका छन। आफु विरुद्ध लागेका नातावादको आरोपका सँबन्धमा डा. बाबुराम भट्टराईले आफ्ना पत्रमा खुलारुपमा नातालाई खुलाउन चुनौती दिएका छन। यो यस्तो कुरा हो जुन काठमाडौँ विश्वविध्यालयका सुरेश राज शर्मा, सीताराम अधिकारी र भद्रमान तुलाधर कहिले गर्न सक्दैनन। 

नेपालमा हाल नातावादको विरुद्ध सशक्तरुपमा कोही आन्दोलनमा छ भने त्यो हो काठमाडौँ विश्वविध्यालयमा। नातावादको विरुद्ध कसैको तार्किक कुरा अगाडी आएको छ भने त्यो हो यहाँ रहेका विद्धत वर्गको। अर्थमन्त्रि बाबुराम भट्टराईले नातावादको आरोपबाट बच्नका लागी केही सफाई दिएका छन। उनी आफु चोखिने बाटोमा लागेका छन र पत्रकारहरुलाई दुष्प्रचारमा लागेर प्रतीगमनलाई नसघाउन बोलेका छन। 

तर, के बाबुराम भट्टराई व्यक्तिगत रुपमा चोखिएर मात्र पुग्छ र? के अर्थमन्त्री र वर्तमान मन्त्रिमन्डलका वरिष्ठ सदस्यका नाताले उनले सुरेश राजलाई भाई मुकुन्द, सीतारामलाई छोरा द्वय बृजेश र शरद, रजिष्ट्रार भद्रमानलाई छोरा डेनीयललाई तुरुन्त सेवाबाट हटाउन निर्देशन दिनु पर्दैन? के उनले सुरेश राजको सम्पूर्ण नातावादी सँयन्त्रलाई तुरुन्तै खारेज गर्न सुरेशराजलाई पत्र लेख्नु पर्दैन?

व्यक्तिगत रुपमै नातावादको आरोपबाट मर्माहन्त हुने व्यक्तिहरु नातावादलाई मन पराउँदैनन। डा. बाबुरामको भनाई र खन्डनलाई हेर्ने हो भने यिनी नातावादीहरुलाई कुनै हालतमा राम्रो मान्न तयार छैनन। तर, यस कुरालाई के बुद्धिविलासकै चरणमा मात्र सिमित राख्ने त? नेपालमा परिवर्तन ल्याउँछु भन्नेहरुले के सबै किसिमका नातावादीहरुलाई तह लगाउनु पर्दैन त? 


Read more!

Saturday, December 27, 2008

पिटाई कुन बेला खाईन्छ?

प्राणी जगतमै सबभन्दा चेतनशील हो मानव। तर, कुटपिट-हमला-आक्रमणमा भने सबै भन्दा अगाडी मानव नै छ। कहिले कुरा मिलाई-मिलाई आक्रमण गर्छ, कहिले कुरा नमिल्दा अाक्रमण गर्छ। कहिले दु:खको पीडाले हृँशक हुन्छ भने कहिले उन्मादमा हृँशक। यस्तै, कहिले पत्रकार हुँ भन्दा पिटाई खाईन्छ भने कहिले काविको कर्मचारी हुँ भन्दा पिटाई खाईन्छ। पत्रकार हुँदा खाईएको कुरा र प्राध्यापक हुँदा खाईएको कुरामा केही फरक छैन। पिटाई खाने दुबैलाई दुखेको छ, चोट पुगेको छ र आत्मसम्मानमा धक्का लागेको छ। तर, चर्चा पत्रकारले पिटाई खाँदा धेरै भएको छ। यस्तो लाग्छ कि मास्टरहरु भनेका त पिटाई खान जन्मेका हुन, विश्वविध्यालय कर्मचारी बन्न पिटाई नखाई हुँदैन। त्यो पनि अरुबाट हैन, उपकूलपति स्वयमले उचालेका र परिचालित गरेका गुन्डाहरुबाट। 

काठमाडौँ विश्वविध्यालयका सँस्थापक प्रा.डा. सुरेन्द्र राज काफ्ले, कुनै दिक्षित र तिवारी भन्दा निक्कै सम्माननिय ब्यक्ति हुन। शिक्षाको ज्योती प्रज्वलित गर्ने अभिभारालाई वहन गर्दै जीवन ब्यतित गरेका गुरुहरु निसन्देह पुजनीय छन। लक्ष्मीको स्थानमा सरस्वती र द्रव्यको स्थानमा अमूर्त सम्मानको खोजीमा लागेकाहरु सम्मानका हकदार हुन। तसर्थ, विध्यार्थि, सहकर्मी सबैले सम्मान गर्छन यस्ता व्यक्तित्वहरुलाई। तर, सहकर्मीहरुमै कोही यस्ता पनि हुँदा रहेछन, जो आफ्नो कुर्सीको सुरक्षाका लागी हमला गराउँछन र त्यो पनि अख्तियार धाईरहेका अभियुक्तका मार्फत। वास्तवमा काठमाडौँ विश्वविध्यालयमा आफ्नो कुर्सीको सुरक्षार्थ हमलाको सुरुआत गराउने व्यक्ति सुरेश राज शर्मा वाहेक अरु कोही होईनन। कृषि विकास बैँकका पूर्व अधिकृत तथा उक्त सँस्थामा कार्यरत रहँदा भ्रष्टाचारको आरोप लागेका जलन कुमार शर्माले हतपत काठमाडौँ विश्वविध्यालयमा प्रवेश पाउने वाला थिएन। सुरेश राज शर्माका आफ्नै अनुज नभएका भए यिनी एक्लै काठमाडौँ देखि धुलिखेलसम्म गएर कुनै वरिष्ठ-सँस्थापक प्राध्यापकमाथि हमला गर्ने हिम्मत गर्नेवाला थिएनन। सुरेश राज शर्माबाटै अभयदान पाएका कारण यिनले निर्धक्क भएर विश्वविध्यालय हातामै हमला गरेका हुन। तर, यो कुरा अहिले ईतिहाँस बिलिन भइसकेको छ। प्रा. डा. काफ्ले पनि कुनै सम्पादक वा कार्यकारी अधिकृत भएका भए शायद कुरा अर्कै हुन्थ्यो की? यो अहिलेको घटनाक्रमले सिर्जना गरेको प्रश्न हो। 

काठमाडौँ विश्वविध्यालय प्रशासन शाखामा कार्यरत दन्डपाणिजी एक कर्तव्यनिष्ठ कर्मचारी हुन। आफ्नो मेहनत र लगनशीलताले विश्वविध्यालयको प्रगतीका लागि गरेका उनका योगदान आफ्नै ठाँउमा छ। कर्तव्य पालनाको सिलसिलामा उनले न कसैसँग झगडा गरेका छन न कसैलाई मुख छोडेका छन। घरबाट कार्यालय र कार्यालयबाट घर उनको नियमित प्रकृया हो। तर, हठात धुलिखेलका पूर्व मन्डले मेयर मनसुमन श्रेष्ठका अगुवाईमा आएका साँघातिक जत्थाको आक्रमणमा उनी पर्छन त्यो पनि मास्टर जस्तो देखिएर। काठमाडौँ विश्वविध्यालयमा आन्दोलनको नेतृत्व प्राध्यापकहरुले गरेका छन तर पिटाई खानेमा प्राध्यापक जस्तै देखिएका हुनाले दन्डपाणिजी पर्नु भएको छ। प्रतिकृया के त? न प्रहरीमा उजुरी न कुनै आमरण अनसन। सक्दो गरे काठमाडौँ विश्वविध्यालयका कर्मचारीहरुले कुसा (Kathmandu University Staff Association) बनाएर। गुन्डा परिचालनबाट एउटा समूहको साँगठानिक अधिकारलाई रोक्न खोज्दा सुरेश राजले अर्को जमात जुर्मुराएको देख्नु पर्यो। 

काठमाडौँ विश्वविध्यालय मेकानिकल ईन्जिनियरिँग विभागका वरिष्ठ टेक्निशियन बुद्धि बहादुर विश्वकर्मा विश्वविध्यालय भरिकै शिक्षक-कर्मचारीहरुमा अत्यन्त विनम्र व्यक्तिमा दरिन्थे। धुलिखेल क्याम्पसबाट दिक्षित अधिकाँस विध्यार्थिहरुले बुद्धि बहादुर विश्वकर्मासँग बोलेका छन, कुरा गरेका छन र केही सिकेका छन। एक दशक भन्दा बढी समय उनले विश्वविध्यालयलाई प्रदान गरे। आफ्नो सीप र ज्ञानलाई काठमाडौँ विश्वविध्यालयबाट दिक्षित विध्यार्थिहरुलाई तिखार्नका लागी उपयोग गरे। तर, जब उनी प्रशासकहरुका दमनकारी व्यवहारले वाक्क-दिक्क हुँदै आफ्नो हक-अधिकारको सूचना दिन्छन, तब उनीमाथि अठारौँ शताब्दीको मानसिकताले हमला गर्छ। आत्मसम्मानमा ठूलो चोट, पढेलेखेका प्रशासकहरुका साम्प्रदायिक-जातिवादी सोचले उनमा ठूलो आत्मग्लानी पैदा गरिदिन्छ र अन्तमा हामीसबैलाई किँकर्तव्यविमुढ बनाईदिन्छन। बुद्धि वहादुर दिक्षित वा बुद्धि बहादुर तिवारी भएका भए यस्तो घटना कुनै हालतमा हुनेवाला थिएन। किनभने, यिनले त्यसवेला अठारौँ शताब्दीका मानसिकतालाई सिडीमा टिप्थे र रेकर्डरमा भर्थे र दुनियाँ भर प्रचार गर्दै सहानुभूति बटुल्थे। तर, दिक्षित र तिवारीका ठाउँमा उनी बुद्धि बहादुर विश्वकर्मा पर्न गए फलस्वरुप उनको देहअवसान पश्चात उनकी श्रींमतिले किटानीका साथ दिएको बयानले पनि न कुनै पत्रिकामा स्थान पायो न कुनै अठारौँ शताब्दी माथि कार्यवाही भयो। 

हिमाल मिडियामा भएको घटनाक्रमले नेपाली समाजको स्तर निर्धारण गरेको छ। यसले देखाउँछ नेपालमा कुनै तिवारीको मुखमा मुक्का बर्सनु र कुनै दिक्षितको टाउकोमा किक पर्नु भनेको सारा जीवन शिक्षाक्षेत्रमा बिताउने व्यक्तित्वले सहनु परेको आक्रमण भन्दा निक्कै सँवेदनशिल हो। यो स्तरले कावि कर्मचारी भएकै कारणले पिटाई खानु परेको कुरालाई भन्दा पत्रकार भएकै कारण पिटाई खानु परेको कुरालाई अहिले चर्चामा ल्याएको छ। म गम्दैछु, भोली कुनै जमरकट्टेलले धम्काएको आधारमा कुनै दिक्षित वा तिवारीले आत्महत्या गर्ने हो भने यो सामाजिक स्तरले कस्तो परिणति दिने हो? सरकार परिवर्तन, जनआन्दोलन -३ वा गृहयुद्ध?

पिटाई, आक्रमण, हमला, र हिँसालाई २१औँ शताब्दीमा कुनै स्थान छैन। तर नेपालमा भने केही महानुभावहरु यसलाई हतियार बनाउँदै आफ्नो पकड बलियो बनाईरहेका छन। राजनैतिक वृतमा हेर्ने हो भने कोही चोखा छैनन-कोईराला, नेपाल, दाहाल हुँदै उपेन्द्र यादव समेत हिसँालाई साधन बनाउनेहरुमा पर्छन। त्यसैले म कुनै उदेक मान्दिन कुनै राजनैतिक दलका कार्यकर्ताले कसैलाई हमला गर्दाखेरी। तर, मलाई दिक्क लाग्छ जब म देख्छु प्राज्ञिक क्षेत्रको साधु हुँ भन्नेहरु नै शैतान बनेको देख्दा। नेपालका पत्रकार र सम्पादकहरुले एउटा कुरा स्पष्ट बुझ्नु पर्छ। राजनिती समाजको प्रतिबिम्ब हो र समाजलाई सही मार्गमा लाने केन्द्र विध्यालय हो। यदि सक्छौ भने आक्रमणकारी उपकुलपतिहरु विरुद्ध लेख र समाजलाई केन्द्रबिन्दु देखि नै सुधार। त्यस अवस्थामा मात्र राजनितीमा असल पात्रहरु आउनेछन र कुनै व्यक्तिले पत्रकार भएकै नाताले पिटाई खानु पर्ने बेला आउँदैन। 


Read more!

Wednesday, December 24, 2008

Himal Media Episode-2

The Himal Media episode has taken a political turn. It appears that this episode is being blown out of proportion to defame the Prachanda led coalition government of Nepal. Though Nepalese media is full of news reports expressing solidarity with Himal Media, yet there are voices which try to present the issue in a different perspective. Mainly for ordinary Nepalese, I believe that, listening to these voices will be better instead of running to conclusion hurriedly. Moreover, we have also felt, how disgustingly management of so called private sector can attack, humiliate and cause deaths of hapless workers. 

Some of the views clearly indicate that the Management of Himal Media acted in a way similar to what Suresh Raj Sharma has been doing. Suresh Raj Sharma of KU has completely forbidden organizational rights of employees of KU. His management has never recognized formation of KUPA and KUSA. At the same time, he has helped create other entity like "Teacher's welfare council" in KU. This double standard on the part of Suresh Raj and his management has exposed his hollow claim of the employees not having right to organization. Had it been so, Suresh Raj would have never allowed "Teacher's welfare council" in KU. "Teacher's welfare council" is recognized though it was created hurriedly after most of the teachers started getting membership of KUPA in KU. This simply shows that Management of so called private sector in Nepal wants to prevent or suppress genuine demands of employees. 

Please read some pertinent viewpoints on present Himal Media episode below;

Save Nepal media campaign
mediaworkeralliance@gmail.com

Be aware of these two “media captains”

Himalmedia
Himalmedia, established in 1998, has five founders; Ambika Shrestha chairperson and Kanak Mani Dixit, Kunda Dixit, Rajiv Raj Bhandari and Sajib Raj Bhandari directors. The three publications of Himalmedia – Himal Khabarpatrika, Nepali Times and Wave — are being published under the involvement and direction of Kunda Dixit and Kanak Mani Dixit, who are brothers by blood relation and journalists by profession.

While Kanak is the publisher and editor of Himal Khabarpatrika, Kunda is the publisher and editor of Nepali Times and Wave. Himal Khabarpatrika covers politics, economic sector and other areas, Nepali Times is targeted diplomatic crop and Wave covers youth and entertainment.
Besides serving public, all the three publications are being published to aid their own other businesses and are making good profits alone from advertisement with Rs 50 million standing profit every year.

However, the expense is only around Rs 30 million. High prices of the three newspapers have also been significantly contributing to the company. Listed as “Number 1″ three years ago, Himal Khabarpatrika is ranked at Number 2 on circulation basis and Number 3 on news content’s basis. But the Dixit brothers, on the pretext of incurring losses, have been collecting grants from several donor organizations.

On various occasions and pretexts, they have also been collecting around Rs 10 million from the government. Similarly, threatening businessmen of publishing negative news, some Rs 50 million have been amassed. On the other hand, some businessmen provide advertisement on the condition of not publishing their news.

The Dixit brothers are active being wolf in sheep’s clothing, but the other partners stay mum.
The list of their malpractice continues. They also gain various benefits from I/NGOs on the banner of Himalmedia.


The Dixit brothers, who also claim themselves the leaders of civil society, have sowed a seed of dispute between Dr. Devendra Raj Pandey and Krishna Pahadi. It is due to their ill act, Pandey has to cut off relation with Pahadi.
Himal South Asia has also become a breeding ground for them to launch sordid acts of gaining advantage illegally.

Himalmedia at present:


Ever since the inception of the company, employees have been working permanently at Himalmedia. However, suddenly Dixit brothers introduced new system and made staffers work on contract. This gave them a ground to treat workers as servants and lead a life of landlords. On numerous occasions, they sacked workers and hired new ones.

Without serving their interest, no worker could be their employee. Evident is the case of editors. No editor was employed for more than a year. However, Rajendra Dahal’s case was exceptional. This is because Dahal was their family brother-in-law, so he was able to work for more than a year.
Time-bound salary and facility were a far cry for workers. Those staffers, recruited on 5000-7000 salary per month five years ago are still drawing the same scale. Repeated pleas of workers to hike salary and facility fell on the Dixit brothers’ deaf ears. In this way, fours years went down the drain.
Irked workers, hoping for bright fate, established a non-political union for their welfare. However, the Dixit brothers shattered their dreams when they refused to meet them recently after the union was established. The workers got a shot in the arms after Ashutosh Tiwari, who was later nominated as the Chief Executive Officer, pledged to fulfill their genuine demands. He assured to act on the commitment with in a month.

However, even though a year passed, the demands were gathering dust. Worst, the Dixit brothers did not even hand over the permanent letters to working journalists and other staffs. This proves that the Dixit brothers always cultivate false promises.


———–घटनाको बास्‍तबिकता——(Reality of the incident)——–
(English translation is informally done by me)
1)हिमाल मिडियामा कार्यरत कर्मचारी/मजदुरहरूले गत भदौ १७ गते अखिल नेपाल छापाखाना तथा प्रकाशन मजदुर सङ्घको इकाई गठन गरेपछि विवाद सुरु भएको थियो ।
1) Dispute started once the workers in Himal Media formed All Nepal Printing and Publishing Labour Union on September 2, 2008. 

2)मजदुरहरूले अधिकारका लागि सङ्गठित हुनेबित्तिकै हिमाल मिडियाले कम्पनी घाटामा गएको भन्दै कर्मचारी कटौतीको निर्णय गरी सङ्गठनमा आबद्ध १६ जना मजदुरलाई निष्काशन गरेको थियो ।
2) After formation of the Labour Union, the Himal Media sacked 17 workers affiliated with newly formed union on the pretext of finanacial losses of the company.

3)सङ्गठनमा आबद्ध भएकै कारण इकाईका अध्यक्ष दीपक सङ्ग्रौला र अर्का कर्मचारी आशिष खड्कालाई हिमाल मिडियाले कात्तिक २७ गते एक सूचनाका भरमा निष्काशन गर्ने प्रयास गरेको थियो ।
3) Because of association with newly formed union, the Himal Media tried to fire Dipak Sangroula and Aashish Khadka on filmsy ground on November 12, 2008.  

4)दुवैजनालाई सरुवा गर्न नपाइने व्योहोराको पत्र श्रम कार्यालयले कात्तिक २४ गते हिमाल मिडियामा पठाएको ३ दिन नबित्दै मजदुरहरूलाई निष्काशनको प्रयास गरिएको थियो । टे्रड युनियन गठन गरेपछि कम्पनी घाटामा गएको बहाना बनाउँदै कम्पनीका कर्मचारी कटौतीको लागि अनुमति माग्दै प्रेस रजिष्ट्रारकहाँ निवेदन दिएको जनाइए पनि निवेदनविपरीत बजार शाखामा नयाँ कर्मचारी भर्ना गर्न विज्ञापन गरिएको थियो ।
4) The Himal Media tried to fire these two employees despite having received a prior notification of Labour department 3 days before. Though the Himal Media claims to have applied for permission to sack employees in the office of Press Registart on the ground of financial losses, yet it has published new vacancies for Marketing Department.

5)उद्योगधन्दा र व्यवसायका रूपमा सञ्चालन गरिएका निजी सञ्चारमाध्यमहरूमा कर्मचारीहरूले कानुनसम्मत न्यूनतम सेवा सुविधा माग गर्नासाथ प्रेस स्वतन्त्रतामाथि नै हस्तक्षेप भएको गलत हौवा पिटेर प्रेसको शक्तिको दुरुपयोग गर्नसमेत मिडिया पछि नपरेको तथ्य कान्तिपुर, आप्का हाउस, समाचारपत्र, इसीआर एफएम, एचबीसी एफएमलगायतका सञ्चारमाध्यममा भएको आन्दोलनले सावित गरिसकेका छन्।
5) Private Media has never hesitated to misuse of the power of press to make a hue and cry about "Freedom of expression" whenever employees demanded minimum benefits they are legally entitled to. Various agitations in Kantipur, Apca House, SamacharPatra, ECR FM, HBC FM clearly indicate this.

6)मजदुरहरूको सङ्गठित हुने र सामूहिक सौदाबाजी गर्ने श्रम ऐन २०४८ प्रदत्त अधिकार साथै श्रमजीवी पत्रकार ऐन पहिलो संशोधन २०६४ को दफा ३४ क मा उल्लेखित पत्रकार मजदुरहरूको टे्रड युनियन अधिकारलाई नेपालका सञ्चारमाध्यमका व्यवस्थापनले कुण्ठित गर्ने प्रयासलाई संस्थागत गर्न खोज्दा बेलाबेलामा प्रतिष्ठित भनिएका सञ्चारमाध्यमहरू विवाद र बद्नाम हुँदै आएका छन् ।
6) So called reputed media houses have come into controversy whenever they tried to institutionalize suppression of organizational rights as envisaged in acts of 2048 and 2064. 

7) छलफल चलिरहेको बेला व्यवस्थापन पक्षले पहिले नै बोलाएर राखेका युवाहरूले एकजना मजदुर प्रतिनिधिलाई ‘जहिले पनि माओवादीकै माग पूरा गर्नुपर्ने, गरिन्न के गर्छौ गर’ भन्दै हातपात गरेका थिए । हिमाल खबर पत्रिकाको व्यवस्थापनले वार्ता गर्न बोलाएका आफ्ना मजदुरहरूमाथि उल्टै गुन्डाहरू बोलाएर आक्रमण गरेको दाबी । ‘वार्ता गर्न बोलाएर मजदुरहरू त्यहाँ गएका थिए । तर, एक्कासि गुन्डाहरू लगाएर मजदुरहरूमाथि आक्रमण गरियो–’हिमाल मिडियाले वर्षौंदेखि काम गरिरहेका स्थायी कर्मचारीहरू विनाकारण निकाल्दा चुप लाग्ने दलहरूले मजदुरहरूको पक्षमा कुरा उठ्दा माओवादीले आक्रमण गर्‍यो भनेर आरोप लगाउनु कहाँको जायज कुरा हो,??????
7) During negotiation, some youths deployed by the Management tried to manhandle representatives of employees. Employees claim that Himal Media tried to take help of goons to attack employees. And they further state that the political parties, who remained mute when employees were expelled on baseless grounds, have no right to accuse the Maoists for involvement. 


Read more!